Om te overclocken hebben we eerst een paar hulpprogramma's nodig.
- CoreTemp:
Misschien het meest belangrijke wat we moeten doen is de temperatuur in het oog houden van onze processor. Hiervoor gebruiken we het gratis programma CoreTemp.
CoreTemp is een compact klein simpel programma om de temperatuur van je CPU te meten. Het unieke is dat het de temperatuur toont van elke individuele kern in elke processor in je systeem. Je kan dus in 'real time' zien hoe de temperatuur verandert wanneer je je CPU belast. Het programma meet de temperatuur via een DTS (Digital Thermal Sensor) die zich bij iedere kern bevindt.
Enige voorzichtigheid is nodig om temperaturen te beoordelen. Als we in de specificaties van de i7 860 kijken staat er 'Tcase Max = 72,5°C'. Dit is de maximale temperatuur van de behuizing rond de i7 processor. 'Tjunction' daarentegen geeft de temperatuur van de kernen zelf aan. Dit zijn ook de temperaturen die CoreTemp meet.
Tussen deze 2 temperaturen is een verschil van 5°C: de kernen geven nooit 100% warmte af aan de behuizing en worden dus warmer. Dit maakt dat als we onder de 77,5°C (72,5+5) temperatuur voor iedere kern blijven, we binnen specificaties blijven en onze processor niet extra verouderen. CoreTemp is te verkrijgen voor 32 bit en 64 bit systemen.
(1) geeft het processor type weer.
(2) de actuele frequentie waarop onze processor draait.
(3) de actuele temperatuur per kern.
(4) de minimale temperatuur vanaf de start van het programma.
(5) de maximale temperatuur vanaf de start van het programma.
(6) de actuele belasting per kern.
Op bovenstaande foto's kan je al zien dat we een goede koeling hebben aangebracht. Bij een volledige belasting (zie punt 6 allemaal op 100%) houden we de processorkernen rond de 47 à 49 °C. Bij de standaard koeling zouden hier al waarden boven de 80°C worden gemeten!!! Bij de eerste foto zien we de actuele temperatuur terug zakken naar 25 á 28°C bij geen belasting. Merk ook de frequentie op in beide foto's. Bij nullast zal de processor trager gaan lopen en minder verbruiken. Bij vollast schakelt hij een tandje bij.
- Prime95:
Om onze CPU te belasten hebben een ander programma nodig: Prime95
Prime 95 is ook een freeware tool, te verkrijgen in een 32 bit en 64 bit versie en berekend Mersennepriemgetallen. Het is een tool dat al lange tijd gebruikt wordt om CPU's te 'stressen' of onder volledige belasting te testen. De 'Torture Test' laat dan ook zijn naam gelden. In 'Blend' mode worden verschillende testen uitgevoerd die zowel de FPU (FloatingPoint Unit) als cache van de CPU testen, maar ook het geheugen. Het aantal werkers wordt ingesteld aan de hand van het aantal threads dat je CPU aankan. Een 100% belasting wordt hierdoor bekomen. Om een stabiel systeem te hebben zou deze test zonder fouten moeten blijven lopen en dit continu gedurende 24 uur. Soms treden fouten pas op na 16 uur of langer. Aangenomen wordt dat minimum 8 uur deze test moet lopen voordat men kan spreken van een 'waarschijnlijk' stabiel systeem.
In de software kunnen de werkers uw CPU tot het uiterste drijven gedurende de test. Let zeker op uw temperatuur tijdens deze test want ze belasten de CPU zo extreem dat deze gemakkelijk buiten de gespecificeerde temperatuur komt. Doe deze test niet met de standaard koeler gedurende langere tijd. Deze koeler is niet voorzien om de CPU langere tijd tegen volledige belasting binnen aanvaardbare temperaturen te houden!!!
Het sluiten van het programma stopt de belasting niet!!! Men moet via het menu de test stoppen.
Tijdens ons overclocken gaan we zien dat tijdens deze test de temperatuur van onze CPU snel stijgt. We proberen deze op lange termijn (tijdens de 8 uur minimale test) binnen de opgegeven 77,5°C te houden. Zeker bij het opstarten moet men even de temperatuur in het oog houden. Deze kan binnen een 10 tal seconden tot 80, 90°C en meer stijgen. Is dit het geval, stop dan meteen de test via het menu en kijk na waarom alles zo warm wordt. Stuk zal je CPU er niet van gaan als hij even tot dergelijke temperatuur gaat, maar langere tijd is gegarandeerd nefast.
Zoals te zien is op bovenstaande foto hebben wij bij de core i7 860 8 werkers, voor ieder thread 1 werker. De i7 860 is een Quad core en kan 2 threads per kern afwerken, dus 8 werkers. Op deze afbeelding tijdens één van onze overclock testen zie je in het rood omcirkeld dat we een onvoldoende krijgen. Na 3 uur en 51 minuten is er een fout opgetreden wat wil zeggen dat het systeem niet volledig stabiel is. Het is dus effectief minimaal 8 uur nodig om te kunnen spreken van een quasi stabiel systeem. Hierin verschilt de hobby overklokken waarbij de grootste groep mensen een echt stabiel systeem willen over langere tijd terwijl anderen gewoon de hoogst mogelijke overclock willen (waarbij alle werkers van prime95 al na 2 minuten of na een uur uitgevallen zijn met fouten)
- CPU-Z:
CPU-Z is een freeware programma dat informatie weergeeft van de hoofdonderdelen van je pc. Onder het tabblad 'CPU' zijn vooral de klok waarden belangrijk. Onder het tabblad 'Memory' vind je de frequenties en timings terug van je geheugen. Dit programma werkt zowel op 32 bit als op 64 bit systemen. Het programma heeft louter een informatieve functie
- MSI Contol Center:
Bij de meeste moederborden worden een heel deel utility software tools meegeleverd op cd. Enkele kunnen hiervan nuttig zijn tijdens het overclocken. Bij ons moederbord wordt MSI Control Center meegeleverd, een tool waar men reeds bepaalde overclock instellingen kan doen. Wij gebruikten het echter enkel om de temperatuur van de power mosfets op ons moederbord te controleren tijdens de overclock.
Al snel bleek dat tijdens volle belasting bij hogere overclock deze componenten voldoende gekoeld werden. De temperaturen liepen op tot 45°C wat zeker aanvaardbaar is. Bij het gebruik van waterkoeling en daardoor een afwezigheid van enige luchtcirculatie, is hier wel enige voorzichtigheid geboden.
- Bench test 1:
Om onze overclock te kunnen catalogeren hebben we een bench test nodig: een programma dat aan de hand van verschillende testen meet hoe snel onze CPU is en er een cijfer op plakt. De cijfers van verschillende bench testen kunnen niet met elkaar vergeleken worden daar ze op een andere manier worden berekend. Wat we wel kunnen vergelijken zijn de testen voor en na de overclock. We kunnen ook nagaan als die laatste extra puntjes opwegen tegen de moeite, aanpassingen en eventueel extra belasting op het systeem. Deze bench testen wegen je hele systeem. Voor ons zijn echter enkel de CPU waarde belangrijk.
Als eerste nemen we de 3DMark06 test die als freeware te bekomen is hier. Bij de freeware-versie zijn er geen instellingen mogelijk en moet je het resultaat online bekijken.
Op bovenstaande foto zie je dat we standaard op 2,8GHz een CPU-score van 5058 halen met 3DMark06. Onze globaal systeem score wordt sterk omlaag gehaald daar we de testen uitvoeren met een oude harddisk.
- Bench test 2:
Als tweede test nemen we Passmark performance test, een freeware tooltje waarbij men enkele instellingen wel kan veranderen.
Tevens publiceert Passmark een overzicht van alle behaalde resultaten per categorie van duizenden testen die iedere dag worden opgestuurd. Het gemiddelde van alle opgestuurde resultaten geeft daardoor geen exact cijfer op, maar wel kunnen we aan de hand van het overzicht een idee vormen van onze vooruitgang tijdens het overclocken.
Na het testen van onze standaard opstelling behalen we een cpu score van 6108,2. Dit is hoger dan het gemiddelde op bovenstaande kaart. De reden ervan kan je zien in het gele kadertje op bovenstaande foto: de gemiddelde processor draaide er tegen 2,566Ghz wat blijkbaar een onderklok is. Daar we slechts een trend willen zien ten opzichte van andere gecatalogeerde CPU's houden we hier rekening mee in het eindresultaat.
Bijkomend kunnen we ook opmerken dat ons systeem op gebied van grafisch en geheugen waarschijnlijk ook vooruit zal gaan met een snellere cpu.
Categorieën